Cardano nedir? Cardano akademik sistemlerle geliştirilen, ölçeklenebilirliği yüksek ve etraf dostu bir Blockchain ağıdır. Bu makalede Cardano nedir, ne sunmaktadır, ADA nedir, ne işe fayda, nasıl alınır üzere yatırımcıların sıkça sorduğu soruları yanıtlamaya çalıştık. Kriptokoin.com olarak, merak eden okurlarımız için derledik. Gelin birlikte inceleyelim.
Cardano nedir?
Cardano, akıllı kontratlara sahip, Proof-of-Stake konsensüs düzeneğiyle çalışan, merkeziyetsiz bir Blockchain ağıdır. Hakemli araştırmalara dayanması ve akademisyenler tarafından geliştirilmesi nedeniyle öne çıkan bir projedir. Akademik biçimde geliştirilmesi, Cardano’nun alandaki en düzgün kodlamaya sahip Blockchain’lerden biri olmasını sağlamıştır. Ayrıyeten şu anda Blockchain ağlarının karşı karşıya olduğu en büyük meselelerden kimilerini rasyonel formda ele aldığını göstermektedir. Cardano, 3. kuşak bir ağdır ve alanda “Ethereum Katili” olarak tanımlanan birkaç projeden biridir. Tıpkı Ethereum üzere, Cardano da akıllı kontratlar aracılığıyla dApp ve NFT üzere eserlerin geliştirilmesini takviyeler. Fakat bu süreçleri ondan çok daha âlâ bir biçimde yapar. Bunu, büyük ölçüde lokal kripto para ünitesi olan ADA ile mümkün kılar.
Cardano ne sunmaktadır?
Bitcoin 1. jenerasyon, Ethereum ise 2. jenerasyon ağlar olarak tanımlanmaktadır. Cardano, birinci iki kuşak kripto ağlarının karşılaştığı üç ana sorunu çözmeye çalışır. Bu ana sıkıntılar; ölçeklenebilirlik, sürdürülebilirlik ve birlikte çalışabilirliktir. Birinci iki kuşak Blockchain’lerin hâlâ karşılaştığı en büyük problemlerden biri ölçeklenebilirlik meselesidir. Bu sıkıntılar çoğunlukla Bitcoin üzere Proof-of-Work ağları nedeniyle ortaya çıkar. Örneğin Bitcoin, saniyede sırf 5-7 süreç gerçekleştirebilmektedir. Bu, Blockchain kullanımının düşük olduğu birinci periyotlarında bir sorun değildir. Lakin mevcut popülarite ve benimsenmeyle birlikte önemli bir sorun olarak öne çıkmıştır. Bununla birlikte Cardano, birçok ağı “çapraz zincirli köprü” teknolojisi aracılığıyla birbirine bağlar.
Cardano ağı Proof-of-Stake konsensüs düzeneğiyle çalışır. Bu ağın sürdürülebilirliği için epey kıymetlidir. Blockchain’in PoS sistemi, öteki ağlardan daha az güç tüketmesi nedeniyle öne çıkmaktadır. Cardano’nun 5 evreli bir yol haritası bulunmaktadır. Yol haritası NFT’ler, akıllı mukaveleler, yan zincirler ve özyönetim üzere çeşitli gelişmeleri içerir. Birinci 3 kademeyi muvaffakiyetle tamamlayan ağ, 4. evre olan yan zincirler üzerinde çalışmaktadır. Ağ, akıllı mukaveleleri, birlikte çalışabilirliği, DeFi protokollerini ve dApp’leri dayanaklar. Cardano yakın vakitte SundaeSwap isimli bir DEX yayınladı. Bu DEX ağın birinci merkeziyetsiz borsası olma unvanını taşıyor. Cardano’nun dApp’lerinin kullanımı her ay artmaya devam ediyor. Bununla birlikte proje, NFT alanında da bir ölçü popülerlik kazanmaya başlıyor üzere duruyor. Yakın vakitte proje, ölçeklenebilirliği güzelleştirmesi beklenen Vasil hard fork yükseltmesini yayınladı.
Cardano nasıl kuruldu?
Cardano, Charles Hoskinson tarafından 2015 yılında geliştirilmeye başladı. Evvelce Hoskinson, tanınan Blockchain ağlarından biri olan Ethereum’un grubundaydı. Lakin, kuruculardan biri olan Vitalik Buterin ile Ethereum’un geleceği konusunda anlaşamadılar. Sonuç olarak, Ethereum grubundan ayrıldı ve Cardano’yu geliştirmek için harekete geçti. İki yıllık bir çalışmanın akabinde Hoskinson ve grubu, 29 Eylül 2017’de Cardano’yu halka açık bir halde piyasaya sürdü. Ağ ismini 16. yüzyılda yaşayan Gerolamo Cardano isimli matematikçiden alıyor. Artık proje, akademik ve metodik bir formda yavaş lakin emin adımlarla yolunda ilerliyor.
ADA nedir? Ne işe fayda?
ADA token, Cardano ağının mahallî kripto para ünitesidir. Staking ve yönetişim üzere çeşitli emellerle kullanılmaktadır. Cardano’da staking sistemine “hazine sistemi” ismi verilir. Buna nazaran kullanıcılar, ADA tokenlerini stake ederek çeşitli mükafatlar kazanabilmektedir. Stake edilen tokenler, ağa finansman sağlar ve merkeziyetsizliği takviyeler. Merkeziyetsizlik konusunda Cardano, sıvı demokrasi ismini verdiği bir sistemle çalışır. Bu sistemde daha çok token stake eden kullanıcılar, ağın idaresinde daha fazla kelam hakkına sahiptir. ADA sahipleri, stake ettikleri token ölçüsüne bağlı olarak platformu yönetebilmektedir. Ayrıyeten, idareye teklif sunarak direkt iştirak sağlayabilmektedirler. Ağ, Etiyopya ve Gürcistan üzere ülkelerde devlet bazında teknolojik ilerlemeyi çeşitli projelerle takviyeler. ADA sahipleri bu projelere iştirak sağlayabilmektedir. Örneğin proje, Etiyopya’daki öğrenciler için, dijital kimlikler vermeyi amaçlayan Atala Prism projesine sahiptir. Bu kimlik kartları, öğrencilerin akademik bilgileri üzere çok sayıda bilgiyi barındırmaktadır.
Cardano nedir? ADA nasıl alınır?
Cardano projesiyle ilgilenen şahıslar, ağı kullanma yahut yatırım emeliyle ADA satın alabilmektedir. ADA satın almak için öncelikle tokenin listelendiği bir borsa bulunmalıdır. ADA token; Binance, Huobi Küresel, Kraken, Crypto.com üzere birçok borsada süreç görmektedir. İlgili yatırımcılar bu borsalardan birine üye olmalı ve hesaplarını doğrulamalıdır. Akabinde ADA paritelerine uygun bir varlığı cüzdanlarına yatırmaları gerekmektedir. Böylelikle token için alım buyruğu verebilmektedirler.