Daha evvel de başıma gelen bir durum bu, yazıya nasıl başlayacağım konusunda kararsızlık yaşıyorum. Kararsızlığımın en temel nedeni de Dune denildiğinde zihnimde uyanan onlarca niyet. Lisana kolay Dune oyunlarıyla 30 yıllık bir geçmişe sahip olup da bunun 21 yılını yeni bir oyun bekleyerek geçirince insan ister istemez nereden başlasam diye düşünüyor.
1992’deki birinci buluşma da kıymetliydi elbette, ancak temel Dune 2 ile hafızalarımıza kazındı seri. Gerçek vakitli strateji oyunları için yeni bir milat olmuş, bizler için orijinal bir yol açmıştı. Sonrasında niyeyse bu kadar tesirli bir oyun daha gelmedi ve uzun bir sessizlik devrine girildi. Neyse ki artık bu devrin sonuna geldik; erken erişimde de olsa yeni bir Dune oyunumuz var.
Erken erişimde olduğu için o denli çok ayrıntılı bir inceleme olmayacak tahminen. Lakin elimden geldiğince bu denli yıllık hasretin akabinde birinci göz ağrılarımızdan birisiyle yine buluşmanın benim için nasıl bir tecrübe olduğunu artısıyla eksisiyle anlatmaya çalışacağım. Kelamı daha fazla uzatmadan, buyurun “Baharat Savaşları”mıza gerçek yol alalım…
Çok tahlil, gerçeğin düşmanıdır.
Kadim Fremen Atasözü
Dune: Spice Wars; “4X ögeleri da içeren bir GZS” olarak tanımlanan oyunlardan. Bunun pratikteki karşılığı; kentlerinizin üzerine titremeniz, bir gözünüzü kesinlikle kaynaklarınız üzerinde tutmanız, bir yandan teknoloji ağacının kollarında bir o yana bir bu yana zıplayıp öbür tarafta da diplomaside ve ticarette hünerlerinizi konuşturmanız halinde özetlenebilir. Pekala bunun Spice Wars için geçerliliği var mı? Kısmen evet, kısmen hayır. Ki bu da bir manada makul görülebilecek bir durum, çünkü şimdi erken erişimde olan bir oyundan bahsediyoruz. Elbette, daha alınması gereken bir aralık kelam konusu; lakin bu haliyle de keyifle oynanabilecek, bir yandan da geleceğe dair ümit veren bir oyun var karşımızda.
Bunu sağlayan en temel özellik, yepyeni yapıta elden geldiğince sadık kalınırken bir yandan da eskilerin bir kopyası üzere hissettirmemesi. Bu noktada belirtilebilecek birinci farklılık oyunun görsel üslubu -ki bu mevzuda başarılı bir iş çıkarıldığını düşünenlerdenim. Kendi sözleriyle “art deco” şeklinde bir görsel tasarım benimsenmiş durumda ve bu haliyle bence göze güzel geliyor. Lakin yalnızca uygun görünmesi kâfi değil, o denli değil mi sevgili Oyungezerler? Tıpkı vakitte oynanış kısmıyla da bunu desteklemesi lazım -ki orada da kötü bir iş çıkarılmamış. Bir yandan geçmişi de anımsatan, bir yandan da farklılaşan kısımlardan birisi de burası.
Oyunda 4 fraksiyon yer alıyor: Atreides, Harkonnen, The Smugglers ve Fremen. Bu 4 fraksiyon, birbirlerinden görsel taraftan ayrılmanın yanında seçtiğiniz kurul üyelerinin sağladığı avantajlar ve oynanışta öne çıkan özelliklerle de farklılaşıyorlar. Örneğin; Harkonnen Hanesi ile askeri operasyonlara odaklanabilir, The Smugglers ile ticaretteki hünerinizi konuşturmaya çalışabilirsiniz.
Araştırma alanları ise, 4 fraksiyon için de ortak. Fraksiyona özel araştırma alanları eklenmesi ya da fraksiyonların öne çıkan özellikleriyle araştırma alanlarının örtüştürülmesi daha yeterli olabilirdi, tahminen de ileride bu türlü yapılacaktır, şu an için bir yorum yapamıyorum bu bahis hakkında.
Oyunun elinin kuvvetli olduğu bir nokta, kaynak idaresi konusunda sizleri diken üstünde tutmayı başarması. Tam “Oh be, en sonunda toparladık” derken, bir bakıyorsunuz hazinenizdeki Solari, yaz ortasında güneş altında kalmış buzdan daha süratli erimeye başlamış. Yahu daha demin para basmıyor muyduk, ne oldu artık? Az evvel o füze rampalarını dikerken bakım maliyetlerine göz atmış mıydınız efendim? Ya da “Dur şu yeni ele geçirdiğim köyden hallice kenti de asker ile doldurayım” derken hazineye yüklediği maliyeti hesaba katmış mıydınız? Askerleri haritanın öbür ucuna yollayıp da çöl ortasında ikmalsiz kalıp ölmelerine sebep olurken aklınız neredeydi sanki? Pir Hulud’un yavruları adap usul sokulurken, “Kumsolucanı geliyor!” ihtarlarını görmezden gelip yem ettiğiniz askerlere ne demeli?
Bu örnekler bu türlü uzar sarfiyat. Sizin anlayacağınız, oyunda ipleri elinizden bir an bile bırakmamanız gerek. Yoksa işler çok süratli bir formda denetimden çıkıveriyor, siz de acılar içinde izlemek durumunda kalıyorsunuz. Zati strateji oyunlarını bu kadar zevkli kılan da bu türlü ayrıntılar değil mi 🙂
Oyunda zafere uzanmanın yolları Domination, Hegemony, Political. Dilerseniz Hegemony ve Political tercihlerini kapatabiliyorsunuz natürel, lakin hepsinin açık kalması bence işi daha heyecanlı, rekabeti daha canlı tutuyor.
Zafere uzanmak için, yapılacak çok iş var elbette. Yerleşim yerlerini ele geçirecek, binalar inşa edecek, ordular kuracak, düşmanlarınızı teker teker avlayacak, yeri gelecek ajanlarınızla operasyonlar yapacaksınız, düşmanlarınızın kaynaklarını zehirleyeceksiniz mesela.
Bir yandan da rastgele gelişen olaylar mevcut. Makul bir müddet içerisinde atak yapmanızı gerekli kılan bu olaylar; “Dune cihanında sıradan bir gün” dedirtebilecek ayrıntılara hamile. Kimi vakit Uzay Loncası niyeyse hiç hatırlamadığınız bir borcunuz olduğunu söylüyor ve bir manada sizden haraç kesmeye çalışıyor, kimi vakit IX gezegeninden konuklarınız sizinle iş birliği yapmak istiyor. Bu durumlarla karşılaştığınızda, hangi tercihi yapacağınıza karar vermenizin yanında o tercihi yapabilmek için gerekli şeyleri de yerine getirmeniz gerekiyor; örneğin belli bir bina cinsinden muhakkak sayıda inşa etmek ya da belli sayıda yerleşim yeri işgal etmek üzere.
Bunun haricinde bir de Landsraad kararları kısmı var. Sık sık kurul toplantıları yapılıyor ve makul hususlarda kararlar alınıyor. İşte bu kararlardan sizin çıkarınıza olacakları seçip kendi lehinize yahut rakipleriniz aleyhine sonuçlanmasını sağlamaya çalışıyorsunuz. Bunun için de yeniden oyundaki kaynaklardan birisini, otoritenizi kullanmanız gerekiyor. Landsraad kararlarını küçümsemeyin derim, bir sonraki karara kadar işinizi kolaylaştırabilir yahut bu çölleri sizin için tam manasıyla cehenneme çevirebilir.
Hazır işin siyaset boyutuna geçiş yapmışken, diplomasi ve ticaretten de kısaca bahsetmiş olayım. Kaynak idaresinin ehemmiyetine işaret etmiştim. Her kaynaktan gereğince elde edemeyebilirsiniz lakin öteki fraksiyonlarla yapacağınız ticaret, eksik kalan kısımları tamamlamanıza imkân veriyor. Bir de “ben tek, siz hepiniz” formülü çok da işlemiyor, münasebetiyle fraksiyonlardan en azından birisini kendi safınıza çekmeniz, en azından size karşı nötr kalmalarını sağlamanız, bir anda acıklı sonla karşılaşmamanız için kıymetli 🙂
Güneşten merhamet dilenmez.
“Muad’Dib’in Istırabı” Stilgar’ın Tefsiri
Bana nazaran oyunun şu kademedeki en önemli eksiği öyküsü ya da senaryo modu diyebilirim. Elbette bunu çok keder etmiyor, erken erişimde olmasının doğal bir sonucu olarak kabul ediyorum şu noktada. Bunun çabucak peşine ekleyebileceğim ve tekrar işin öykü edilişiyle ilgili bir konu da fraksiyonlara ve karakterlere daha fazla derinlik kazandırılması gerekliliği diyebilirim. Her ne kadar görünürde, fraksiyonlar ve karakterler birbirlerinden gereğince ayrışıyorsa da oynanışta bunu daha çok hissettirecek, bir yandan da yeni oyuncuları Dune kainatına daha çok çekebilecek ayrıntılar, işi daha renkli hale getirecektir diye düşünüyorum.
Oyun, teknik manada erken erişimde olduğunu çok fazla hissettirmiyor, hatta beklediğimden âlâ durumda bir oyun buldum karşımda. Bununla birlikte birtakım noktalarda optimizasyon kahırları olduğunu da belirtmem gerek. Vakit zaman FPS düşüşlerine denk gelebiliyorsunuz, 1-2 kere da oyun çöktü. Ancak bunları nazar boncuğu olarak kıymetlendirmek istiyorum, son yıllarda oynadığım tam sürüm olarak çıkmış pek çok oyun bundan daha makûs durumdaydı.
Sonuç olarak; şu etapta karşımda artısıyla eksisiyle, 20 yıllık ortayı kapatmak konusunda umut veren bir oyun bulmaktan ötürü memnunum. Tahminen bu denli yıllık hasretin, tahminen nostalji hislerinin tesiriyle de bu türlü hissediyor olabilirim. Lakin Dune: Spice Wars; benim için kitaplarıyla, sinemalarıyla ve oyunlarıyla muazzam Dune cihanına dönüş için hoş bir mazeret sundu. Bundan sonrasını da merakla bekliyorum.
Artılar
- Bir kere daha o tanıdık Dune havasını solumak hoş
- Kaynak idaresi başta olmak üzere stratejik düşünmenizi gerektiren ayrıntılar
- Görsel taraftan de uygun bir iş çıkarılmış
Eksiler
- Şu evrede en önemli eksik senaryo modu
- Haneler ve karakterler üzerinde daha fazla durulması yerinde olur
- Kimi optimizasyon meseleleri mevcut
Son Karar: Erken erişim olunca doğal olarak eksikleri de bulunuyor, lakin bu haliyle bile keyifle oynadığım bir oyun olmayı başardı. İlerisi için umut veriyor.