Kimisi beğeniyor, kimisi ise beğenmiyor. Lakin bu kesin ve net bir halde biliniyor ki, Hamburger dünya genelinde en çok tüketilen fast food çeşitlerinin başında geliyor. Hatta, ülkemizde bile epey fazla tüketiliyor ve birden fazla vakit tercih edilen bir yiyecek olarak biliniyor. Bir AVM’ye gittiğinizde yahut insanların sıklıkla tercih ettiği kalabalık bölgelerde Burger King üzere büyük hamburgercileri görmeniz mümkün. Pekala günümüzde bu kadar tanınan olan hamburger nasıl ortaya çıktı diye merak ediyorsanız, sizler için tüm ayrıntılarıyla birlikte anlattık.
Hamburger, günümüzde olan popülerliğini uzun bir müddettir koruyor. Hamburger’in tarihine baktığımızda ise, yüzyıllar öncesine dayanan koca bir tarih bizi karşılıyor. Bu tarihlerde Hamburger epeyce evrim geçirmiş, farklı isimler ile bilinmiş ve beğenilmişti. Günümüzde ise son halini aldı ve sevilerek tüketilmeye devam ediliyor. Dilerseniz lafı hiç uzatmadan hamburger ortaya nasıl çıktı, birinci hamburgeri kim yaptı üzere merak edilen soruları yanıtlayalım. Çayınızı yahut kahvenizi elinize alın, uzun bir hamburger seyahatine çıkıyoruz.
Antik Roma’da başlayan yolculuk
Hamburger günümüze gelene kadar epey uzun seyahatlerden geçti. Bu seyahatin birinci adım ise, M.S 1. yüzyıl periyodunda Antik Roma’da gerçekleşti. Roma İmparatorluğu, o periyotlarda bu yiyeceğe hamburger değil, “Isica Omentata” ismini veriyordu. Bu yiyecek, tıpkı hamburgerde olduğu üzere ana köfte ile birlikte baharatların, sosların birleşimi sayesinde ortaya çıkıyordu.
O periyotlarda bile günümüzdeki hamburger lezzeti epey fazla sevilerek tüketiliyordu. O periyotlarda yazılan ve Apicus ismi verilen bir yemek kitabında Isica Omentata yemeğinin tarihi bulunuyordu.
Cengizhan periyodundan bu yana evrilerek geldi
Fast Food, 12. yüzyıl devirlerinde Cengizhan’ın ve ordusunun da favori yiyeceklerinden bir tanesiydi. Cengizhan ve ordusu, uzun süren seyahatlerinde fast food yiyecekleri tercih ediyorlardı. Zira, yaptıkları seyahat epeyce uzun sürüyordu ve o periyotlarda günümüz teknolojisi bulunmadığı için, atlar kullanılarak seyahatler yapılıyordu. Bununla birlikte, sefere gidildiği için daima olarak atları durdurup, yemek yiyebilmek üzere bir imkanları yoktu. Yani, hareket ederken tıpkı vakitte yemek yiyebilmeleri lazımdı. Bunun için ise, atların eyerlerinde çiğ etler bulunduruluyordu.
Askerler, bu çiğ etleri çoğu vakit direkt olarak yiyebiliyordu. Birtakım vakitlerde ise ekmek ortasına koyup, tüketmek istiyorlardı. At daima hareket ettiğinde, etler az da olsa pişiyor ve yenilebilir hale geliyordu. Ayrıyeten, Tatarlar bu ete tuz, soğan ve biber ek ederek tüketiyordu. Daha sonrasında bu yiyecek, Cengizhan’dan yıllar sonra Ruslar tarafından “Tatar Bifteği” olarak tanıtıldı.
Hamburgerin doğuşu
Gelelim Hamburger ismi nasıl meydana geldi konusuna. Hamburg’ta yaşayan bir aşçı, orta asya seyahati esnasında Tatar Bifteği ile karşılaşıyor. Bu bifteği tattıktan sonra hayli beğeniyor ve tanımını alıp, Almanya’ya getiriyor. Bu sayede günümüzün tanınan yiyeceği hamburgerin temellerini atmış oluyor. Bu aşçı bunu tıpkı tatar böreğinde olduğu üzere, çiğ olarak servis etmeye başladı. Lakin elbette bu pek uzun sürmedi.
Hamburg bifteği, öteki bir aşçı tarafından keşfedildi. Bu yiyeceği kendi eline aldı ve müşterilerine pişirerek sunaya başladı. İsmine ise, Hamburg kentine ilişkin olduğunu bildirmek için “Hamburger” ismini verdi. Evet, hamburger ismini aslında Almanya’da bulunan Hamburg kentinden alıyor.
Londra’da “Hamburg Sosis” olarak bilindi
Londra’da bu yiyeceğin ismi Hamburg Sosis olarak biliniyordu. Dana eti, süet, biber, karanfil, hindistan cevizi, sarımsak, sirke, tuz ve kırmızı şarap ile karıştırılan bu yiyecek, hayli garip bir hal almış üzere duruyordu. Zira epey farklı gereçler katılarak yine yorumlanmış, Londra’da tüketilmişti.
İlk fast food restaurantı
1921 yılında, hamburgerleri epeyce ucuz fiyatlara satan bir fast food restaurantı kuruldu. Bu restaurant, hamburgerleri yalnızca 5 cent üzere epey uygun fiyatla satıyordu. Bu restaurant, günümüzdeki Burger King’in temelleri de olabilir. O devirlerde hamburger şimdi yeni yeni sık tüketilmeye başlamışken, hakikaten hayli akıllı bir teşebbüsçü bu türlü bir restaurant kurmayı akıl etmiş diyebiliriz.
Günümüzde en çok tüketilen ülke Amerika’ya yolculuk
Günümüzde en çok hamburger tüketilen ülkelerin başında Amerika geliyor. Amerika’da, yıllık ortalama 50 milyar adet hamburger tüketiliyor. Amerikalı beşerler, hamburger yemekten epeyce büyük bir keyif alıyorlar ve bunu da yıllık tüketimlerine baktığımızda net bir halde anlayabiliyoruz. 50 milyarlık tüketimi bireylere böldüğümüzde, bir kişinin haftada 3 hamburger tükettiğini ortaya çıkarıyoruz.
Gelelim Hamburger ile Amerika nasıl tanıştı sorusuna. Antik Roma’da başlayan seyahat, 19. yüzyılın sonunda bir göç dalgası sonucunda Amerika ile tanıştı. 19. yüzyılın sonlarında, Almanya’dan Amerika’ya önemli bir göç dalgası başladı. Bu göç dalgası ile birlikte, elbette Almanlar sevdikleri yiyeceği hamburgeri de Amerika’ya götürdüler. Amerikalılar, bu sayede birinci sefer hamburger ile tanıştılar. Amerika’da o kadar çok beğenildi ki, Amerikan yemek kültürünün merkezini de Hamburger oluşturdu.
Sonuç: Dünya genelinde milyarlarca tüketilen bir fast food
Gelelim günümüze, hamburger dünya genelinde hayli fazla tüketilmeye devam ediyor. Sürat kesmeden tüketilen hamburger, sırf Amerika’da yılda 50 milyar tüketiliyor. 50 milyar, sadece bir ülkeye nazaran hayli önemli bir düzey olurken, buna tüm ülkeleri de eklediğimizde varsayım edemeyeceğimiz bir tüketim ortaya çıkıyor. Her ne kadar şu an Amerikan kültürü olarak bilinse bile, Hamburger aslında Almanya kökenli bir fast food çeşidi. Ancak hamburger halini alana kadar, hayli büyük yollardan geçmiş.
Atalarımız bile savaşlarda hamburger kullanmayı tercih etmişler. Yüzyıllardır sevilen bu tat, o periyotlardaki savaşlarda askerlerin sevdiği yiyecek haline gelmiş üzere görünüyor.
Sizler için günümüzde en çok tercih edilen fast food çeşidi olan hamburger nasıl ortaya çıktı ve ilk hamburgeri kim yaptı üzere soruları yanıtladık. Hamburger, birden fazla kaynakta Hamburg’tan çıkmış üzere görünse bile, aslında son halini Hamburg’ta aldı. Yoksa hamburgerin tarihi, epey eskiye dayanıyor. Sizler hamburger tüketiyor musunuz? Hamburger hakkında yorumlarınızı bizlerle paylaşmayı unutmayın.