Huzursuz bağırsak sendromu, kalın bağırsağı etkileyen ve yaygın olarak görülen bir hastalıktır. İshal, kabızlık, kramp ve şişkinlik üzere belirtilerle kendini gösteren hastalık, bağırsakta yapısal bir bozukluğa neden olmaz. Bu nedenle, bağırsak kanseri üzere önemli hastalıkların riskini artırmaz. Kimi hastalar beslenme sisteminde yapacakları değişikliklerle belirtileri denetim altında tutabilirken, daha şiddetli belirtilerin görüldüğü olaylarda ilaç tedavisi gerekebilir. Huzursuz bağırsak sendromu, yaygın görülen bir rahatsızlık olmasına karşın, bireyler ekseriyetle hususla ilgili uzman bir doktora başvurmadan, bu durumun olağan olduğunu düşünme eğilimindedir. Lakin, belirti gösteren hastalar çoğunlukla işe yahut okula gitmekte zorlanır ve toplumsal hayatlarında pek çok problemle karşılaşır. Huzursuz bağırsak sendromunu tetikleyen faktörler nelerdir? Huzursuz bağırsak sendromu için risk faktörleri nelerdir? Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi nasıl yapılır?
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Huzursuz bağırsak sendromu olarak isimlendirilen hassas bağırsak sendromu farklı semptomlarla kendini gösterse de yaygın şikayetler karında şişkinlik, ağrı, artmış bağırsak gazı, kabızlık yahut ishal üzere yakınmalardır. Başka hastalık şikayetleriyle emsal olduğu için semptomların önemli hastalıklardan kaynaklanmadığını tetkiklerle kanıtlamak gerekir. Bu şikayetlerle başvuranların yaklaşık yüzde 10-15’ini hassas bağırsak sendromu hastasıdır ve bayan hastalarda İBS görülme sıklığı daha fazladır.
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU NEDENLERİ NELERDİR?
* Huzursuz bağırsak sendromunun altında yatan nedenler hala tam olarak bilinmemektedir, lakin hassas bireylerde atakları tetikleyen birtakım faktörlerin olduğu tespit edilmiştir. Bu faktörler şu halde sıralanabilir:
* Enfeksiyon
* Besin intoleransı
* Yeteri oranda lif içermeyen beslenme şekilleri
* Stres
* Antibiyotik, antiasit ve ağrı kesici üzere ilaçlar
* Alkol ve sigara tüketimi
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU NE VAKİT DOKTORA DANIŞILMALI?
Bağırsak alışkanlıklarında yahut İBS’nin belirtilerinde kalıcı bir değişiklik ortaya çıkan hastaların doktora görünmesi önerilir. Zira bu işaretler kalın bağırsak kanseri üzere daha önemli bir durumun göstergesi olabilir. Aşağıdaki belirtiler varsa ileri tetkik yapılması için kesinlikle bir sıhhat kuruluşuna başvurmak gerekir:
* Kilo kaybı
* Geceleri ishal
* Rektal kanama
* Demir eksikliği anemisi
* Açıklanamayan kusma
* Yutma zorluğu
* Gaz çıkarma yahut dışkılama ile geçmeyen karın ağrısı
HUZURSUZ BAĞIRSAK SENDROMU TETİKLEYİCİLERİ NELERDİR?
Rahatsızlık birtakım faktörlere bağlı olarak alevlenebilir. Spastik kolonu tetikleyebilen faktörler şunları içerir;
* Kimi besinler. İBS’de besin alerjisi yahut intoleransının rolü tam olarak anlaşılamamıştır. Gerçek bir besin alerjisi nadiren huzursuz bağırsak sendromuna neden olur. Fakat birçok insan buğday, narenciye, fasulye, lahana, gazlı içecekler, süt ve süt eserleri de dahil olmak üzere belli yiyecek yahut içecekleri tükettikten sonra belirtilerde şiddetlenme tarifler.
* Gerilim. İrritabl bağırsak sendromlu birden fazla kişi, artan gerilim periyotlarında daha şiddetli yahut daha sık belirti yaşar. Gerilim şikâyetlerin şiddetinde artışa neden olabilse de, hastalığın direkt nedeni değildir.
* Hormonlar. Bayanlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla görülür. Bu da hormonların hastalığın tetiklenmesinde tesirli olduğunu düşündürmektedir. Birçok bayanda belirtilerin adet devrinde ya da öncesinde şiddetlenmesi de bu durumu takviyeler niteliktedir.
HUZURSUZ BAĞIRAK SENDROMU TEDAVİSİ NEDİR?
Huzursuz bağırsak sendromu tedavisinin en temel hedefi hastanın hayat kalitesini artırmak ve belirtileri hafifletmektir. Hastalığı büsbütün ortadan kaldırmaya yönelik bir tedavi seçeneği bulunmasa da uygulanan tedavi sistemleri, belirtilerin şiddetini azaltmaya ve tekrarlanmasını önlemeye yardımcı olur. Tedavi seçenekleri ortasında beslenme nizamı ve ömür şeklinde yapılacak değişiklikler ve ilaç tedavisi yer alır. Karın kramplarını azaltmak için antispazmodik ilaçlar, iç organlardaki düz kasların kasılmasını önleyerek belirtilerin hafifletilmesine yardımcı olur.Huzursuz bağırsak sendromundan etkilenen bireyler, hayat stilinde yapılacak değişikliklerle belirtileri denetim altına alabilir:
* Su tüketimi: Günde en az 8-10 bardak su içilmesi kabızlığı önlemede epeyce tesirlidir.
* Gaz sorunu olan hastalar fasulye ve lahana üzere gaz üretimini artıran yiyecekleri daha az tüketerek şikayetlerin azalmasını sağlayabilir.
* Huzursuz bağırsak sendromu hastalarına yönelik makul bir beslenme planı tavsiye edilmez. Tıpkı yiyeceğe her bireyin bedeni farklı reaksiyonlar verebilir. Bu nedenle, her hastanın belirtilerini tetikleyen yiyecekleri kendisinin belirlemesi ve bu yiyeceklerden kaçınması kritik ehemmiyet taşır. Genel olarak, bu sendroma sahip birçok kişi lifli besinler bakımından varlıklı yiyeceklerle beslenerek belirtilerin hafiflemesini sağlayabilir. Birebir vakitte, probiyotik içerikli besinlerin tüketilmesi de bağırsak sıhhatine takviye olur.
* Huzursuz bağırsak sendromunu tetikleyen en değerli faktörlerden biri de laktoz intoleransıdır. Belirtilerin süt eserleri tüketildikten sonra şiddetlendiği durumlarda, bu besinlerden kaçınmak en uygunu olacaktır.
* Fizikî aktivitenin huzursuz bağırsak sendromu belirtilerini azalttığı söylenebilir. Günde yarım saat yapılacak ağır olmayan idmanlar, bağırsak sıhhatini muhafazaya yardımcı olacaktır.
* Gerilim de huzursuz bağırsak sendromunun tetiklenmesine neden olabilir. Günlük hayatta gerilimden uzak durmaya çalışmak ve bu bahiste yapılacak değişiklikler rahatsızlığın şiddetlenmemesi açısından epey değerlidir.
* Muhakkak bir beslenme sistemi takip etmek ve bu tertibe mümkün olduğunca uymak sindirim sisteminin düzenlenmesine yardımcı olur. Bu nedenle, beslenme tertibi açısından ani değişikliklerinden kaçınmak gerekir.
* Hastalığın belirtilerini direktörün en güzel yolu bahisle ilgili bir gastroenteroloğa başvurmaktır. Huzursuz bağırsak sendromu, tertipli sıhhat denetimleri ve ömür usulünde yapılacak değişikliklerle denetim altına alınabilen bir rahatsızlıktır.