Toplumsal medya uygulaması Facebook’un sahibi olduğu WhatsApp’ın, kapalılık mukavelesinin imzalanması için uzattığı mühlet bugün sona eriyor. Bahse ait geçtiğimiz günlerde açıklama yapan şirket, mukaveleyi onaylamayan kullanıcıların hesaplarında kısıtlamaya gidileceğini açıklarken, uygulamayı kullanan vatandaşlar, WhatsApp karşısındaki haklarını merak ediyor. WhatsApp’ın güncellediği zımnilik kontratını gazetemize kıymetlendiren Bilişim Hukuku Derneği Lideri ve avukat Kürşat Ergün, kullanıcılar için şikâyet yolunun açık olduğunu söyledi.
BİLGİLERİ SATIN ALMIŞTI
WhatsApp’ın neden bu türlü bir güncellemeye gittiğini, gayesinin ne olduğunu anlatan Ergün “WhatsApp, fiyatsız bir uygulama. Facebook, WhatsApp’ı önemli bir fiyata satın almıştı. Burada satın alınan paha, temelinde WhatsApp değil, barındırdığı ferdî bilgilerdi. Facebook, ödemiş olduğu bu fiyatın karşılığını kullanıcılardan talep ediyor ve ‘Bu hizmeti almaya devam etmek istiyorsan, WhatsApp üzerindeki süreçlerinden kaynaklı elde ettiğimiz ferdî bilgileri, Facebook ve başka mutabakatlı ticari kümelerle paylaşacağız’ diyor” tabirlerini kullandı.
KANUNA TERS
WhatsApp’ın dayattığı kontratın yasal olmadığına dikkat çeken Ergün “Düzenlemenin yasal olduğu söylenemez. Dikkat edilirse, WhatsApp, AB üyesi ülkelerin vatandaşlarına bu türlü bir dayatmada bulunamıyor. Zira yaptığı sürecin hukuksuz olduğunun farkında. Bu hukuksuz süreçten ötürü AB üyelerinin topyekûn WhatsApp’a karşı süreç başlatmasından tasa ediyorlar. Bu sebeple AB ülkeleri istisna tutulmuş. Türkiye’de de yürürlük prestijiyle AB ülkelerinin kullandığı mevzuat var.
WhatsApp’ın kurala bağlı ferdî bilgi talebi, kanun açısından da mahzurlu” dedi.
ERİŞİM ENGELLEME
Şahsî Bilgileri Muhafaza Kurumunun bahse ait soruşturma başlattığını da hatırlatan Ergün, şöyle devam etti: Şimdi husus sonuçlandırılmadı. Bir an evvel çözülmeli. Kısıtlama hâlinde WhatsApp’a para cezası verilebilir. Devamı hâlinde ise ceza da kademeli artırılabilir. Süreç, erişimin engellenmesine kadar gidebilir. Kullanıcılar için ferdî müracaat imkânı da var. KVKK’ya ya da Sulh Ceza Hâkimliğine müracaat yapılabilir. Mukaveleyi onaylamak da hukuka tersliği ortadan kaldırmaz. Herkes müracaat hakkını kullanabilir. Şahsî datalar, kanun tarafından garanti altına alınmış datalardır. Bu dataların kaideye bağlı bir biçimde bireylerin önüne konulması, ferdi mağduriyetlere ve hak ihlallerine neden oluyor. Hakkının ihlal edildiğini düşünen herkes bu süreci başlatabilir. Türkiye’deki yaklaşık 40 milyon WhatsApp kullanıcısı mahkemeye gidebilir.
YAPTIRIM SEÇENEKLERİ MASADA
WhatsApp’a karşı Şahsî Bilgileri Müdafaa Kurumu ile Rekabet Kurumu’nun başka ayrı yaptırım imkânı bulunuyor. Şirketin kontrata ait geri adım atmaması durumunda KVKK, ilgili kanundaki data güvenliğine ait yükümlülükleri yerine getirmediği ve Şura tarafından verilen kararlara uymadığı gerekçesiyle toplam 2 milyon lira para cezası kesebilecek. Bu cezadan bir sonuç alınamaz ise Konsey, ikinci etap olarak Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumuna (BTK) yazı yazıp WhatsApp uygulamasının engellenmesini talep edebilecek. Öte yandan Rekabet Kurumu da süreksiz önlem kararı ile getirilen yükümlülüklere ya da verilen taahhütlere uyulmadığı gerekçesiyle şirkete rölatif idari para cezası uygulayabilecek. Kelam konusu para cezasının ölçüsü, kanunda belirtilen tespitlerin akabinde hesaplanacak.
KAMERA EN BÜYÜK KAYGI
Yapılan araştırmaya nazaran kullanıcılar lokasyon, rehber, fotoğraf, mikrofon, lokal ağ, depolama, sıhhat bilgileri, kamera erişimi üzere taleplerde büyük oranda telaş duyuyor. En yüksek endişelenilen mevzular “kameralara ve fotoğraflara, mikrofona, lokasyona erişim” olarak öne çıktı.
Türkiye Gazetesi