Coğrafi ortamlar yalnızca sosyokültürel alanda değil birebir vakitte iklim kurallarına bağlı olarak fiziken farklı olmamızda rol oynamakta. İnsanların görünüşlerindeki bariz zıtlıkları ele aldığımızda coğrafyanın ve hasebiyle iklim değişikliklerinin etkisini gözlemleyebiliriz.
Brain, Behavior and Evolution mecmuasındaki bir araştırma yazısı, insan beyninin boyutunda iklim değişikliğine uyarlanabilir büyümeler ve küçülmeler olduğunu gösteriyor. İklim şartlarına nazaran adaptasyon geliştiren beyinde küçülmeler gözlemleniyor.
Kafatası büyüklüğü zekâ fazlalığı ile paralel bir halde artabilir mi? Beyin ve kafatası büyüklüğü entelektüel açıdan ne söz ediyor?
İnsanların maruz kaldıkları hayat şartları ve bulundukları coğrafik bölgelerdeki ortam farklılıkları üzere dış etkenler morfolojik özellikler babında ayrımlaşma oluşmasına yol açıyor. Homo sapiens cinsine dahil edilen insanların taşıdıkları homolog hücrelerdeki değişimler, kafatası ve diş anatomisi üzere farklı yapısal özelliklerin değişimine sebep olmakta.
Kafası büyük olan yahut alnı geniş olan insanların beyinlerinin daha büyük olduğunu hasebiyle daha zeki olduklarını düşünmemize sebep olan anatomik yapı, insanların ortasındaki genel bir ruhsal çağrışıma sebebiyet veriyor olabilir. Bu husustaki oluşturmuş olduğumuz içeriğe göz atabilirsiniz;
Araştırma için epeyce fazla kaynak kullanıldı. Binlerce yıl öncesine ilişkin fosiller ve iklim hesaplamaları, zamansal fiyatlık hedeflenerek karşılaştırıldı.
Fosilleri yaşlarına nazaran kümelere ayıran Stibel, tahlilini dört farklı fosil yaş aralığını kullanarak gerçekleştirdi. Fosillerin beden boyutlarına nazaran kafatasları ve beyin hacimleri orantılarla hesaplandı. Toplamda 298 kafatasında ölçüm yapıldı. Beden ve kafatası boyutları karşılaştırılarak beynin boyutuna dair iddialar ise kafatası kapasitesi ölçümlerinden elde edildi.
Ardından Antarktika’daki Antarktika Buzul Çekirdeği Avrupa Projesi (EPICA) Dome C’den alınan sıcaklık dataları de dahil olmak üzere dört iklim kaydıyla karşılaştırma yapıldı. Son 50.000 yıldan 298 örneğin incelenmesini içeren araştırmada Jeff Morgan Stibel, sıcak iklim periyotlarında ortalama beyin boyutunda değerli bir azalma olduğunu ortaya çıkardı.
İnsan beyni sıcak iklimlere maruz kaldıkça küçülme gösteriyor! Beyin küçülmesindeki en büyük etken aslında maruz kaldığımız iklim değişiklikleri.
Jeff Morgan Stibel’ın 2022 yılında yayımlamış olduğu araştırma yazısı, dört iklim kaydı ile karşılaştırıldığı vakit daha soğuk iklim kaidelerine maruz kalan insanların beyinlerinin boyutunun ortalamadan daha sıcak iklim koşullarında yaşayan insanlardan daha büyük olduğunu gösteriyordu.
Kısaca, araştırmanın sonucunda varılana nazaran iklim daha sıcak hale geldikçe beynin boyutu küçülmekte. Ayrıyeten Stibel; nem ve yağış düzeylerinin de sıcaklığa kıyasla daha az olsa da beyin gelişimini etkilediğini ortaya koydu.
Küresel ısınmanın beynimizi gitgide küçültebileceği ihtimali konuşuluyor. İlerleyen vakitlerde büyük sıkıntılarla karşılaşabiliriz.
Araştırmada bahsedilene nazaran beşerler bilhassa son buzul maksimumundan yaklaşık 17.000 yıl sonra meydana gelen Holosen ısınma devri boyunca ortalama beyin boyutunda yüzde 10.7’nin biraz üzerinde önemli bir düşüş yaşadılar. Lakin Stibel’e nazaran beyin büyüklüğündeki değişiklikler iklim değişikliklerinden binlerce yıl sonra meydana gelme eğiliminde. Bu nedenle çeşit seviyesinde adaptasyon ihtimali için birden fazla kuşak gerektiği gösteriliyor. Stibel’ın ortaya çıkardığı bu sonuçlar, devam eden küresel ısınmanın insan bilişi üzerindeki potansiyel olarak zararlı etkileri hakkında da telaşlar uyandırdı.
Stibel, çağdaş beşerler ortasında beyin büyüklüğündeki ufak bir küçülmenin bile şimdi tam olarak bilinmeyen, önemli fizyolojik sonuçları olabileceğini savunuyor. Ve bilindiği üzere Stibel de dolaylı iklim tesirlerinin yanı sıra teknoloji ve kültür üzere iklim dışı faktörlerin de beyin büyüklüğünde değişikliklere yol açtığını belirtiyor.
