Yiyecek artıkları, sindirilemeyen yağlar, bakteriler ve büyük oranda suyun oluşturduğu dışkıların yoğunluğu ve bu doğrultuda tuvalette nasıl bir hâle büründükleri, sıhhatimiz noktasında hayli değerli.
Eğer burnunuzu tıkadıysanız, bu değişimin sebeplerini anlatmaya başlayalım.
Dışkıyı, bağırsak hareketlerinin bir sonucu olarak bedenden atılan her türlü husus olarak tanımlayabiliriz.
Vücuttan dışkı olarak atılan hususları öncelikle sindirilmemiş besinler oluşturur. Bu sindirilmemiş besinler da çoklukla yüksek lifli besinlerdir. Aslında her birimizin dışkısı, benzersizdir. Bunun sebebi ise gün içinde birbirinden farklı besinler tüketmemizle alakalıdır.
Özellikle yağ ve lif açısından varlıklı besinler tüketildiğinde dışkılar, batmak yerine suyun üzerinde yüzme eğilimi gösterir. Zira yağlı ve lifli besinler, büyük oranda şişkinlik hissiyatı yaratır.
Özellikle IBS (İrritabl (huzursuz) bağırsak sendromu), reflü ve laktoz intoleransı olanlarda bu şişkinlik ve gaz çok daha fazla hissedilebilir. Yani sindirim bozuklukları ve buna emsal rahatsızlıklara sahip bireylerde sağlıklı bir beşere kıyasla, yüzen dışkılar çok daha yaygın görülür.
Örneğin laktoz intoleransına sahip bir kişi, süt eserlerinden oluşan bir besin tükettiğinde karın ağrısı eşliğinde kendini tuvalette bulabilir.
Bunun sebebi süt ve süt eserlerinin yüksek ölçülerde yağ ve laktoz içermesidir. Bu türlü bir intoleransa sahip olup bu stil besinler tüketildiğinde, kişinin huzursuz bağırsak sendromu tetiklenir.
Aslında dışkının birtakım vakitler batma yerine yüzme eğilimi göstermesi olağandır lakin yüzen bir dışkı, bazen de altta yatan sıhhat sıkıntılarının habercisi olabilir.
Dışkı hep suyun üzerinde yüzer bir vaziyetteyse bu durum; gastrointestinal (mide-bağırsak) bir enfeksiyonun, emilim bozukluğunun yahut pankreastaki enzimlerin ziyan gördüğü manasına gelebilir.
Dışkının olağandışı bir biçimde daima olarak suyun üzerinde yüzme hareketi, en çok mide-bağırsak enfeksiyonlarından kaynaklanır.
Gastrointestinal (mide-bağırsak) enfeksiyonu yahut bir öbür ismiyle GI enfeksiyonu, bedenin bahsi geçen kısımlarında gelişen rahatsızlıkları söz eder. GI yolu ise bir yiyeceğin, ağızdan başlayıp anüse kadar uzanan yolculuğu olarak tanımlanabilir.
GI yolunun zarı; mukoza, alt mukoza, kaslardan oluşan muscularis propriae ve serosa olmak üzere 4 katmandan oluşur. Mukoza en dıştaki katmandır ve GI kanalından geçen her bir besinle etkileşime girer. Mikroplar ise etkileşime girilen hücreleri enfekte ettiğinde, GI enfeksiyonu ortaya çıkar.
Bu noktada enfeksiyonu getiren mikroplar da gaz oluşumuna neden olur. Bu gaz, GI kanalının etrafında gezer ve nihayetinde sindirilmek üzere biriken besinler, dışkıda hapsolur. Bu gaz da dışkının yoğunluğunu azaltarak su üzerinde yüzmesine sebep olur.
Yine mide-bağırsak enfeksiyonlarının yanı sıra emilim bozukluğu da dışkıyı yağlı bir hâle getirir.
Yağ oranı yüksek dışkılar, çoklukla gri renktedir ve suyun üzerinde yüzme eğilimi gösterir. Ayrıyeten emilim bozukluğu, pankreasın çalışma fonksiyonunun bozulmasından da kaynaklanabilir. Pankreas, insan bedeni için epey kıymetli bir sindirim organıdır.
Karbonhidrat, protein ve lipidlerin sindirimden sorumludur ve kan şekeri düzeyinin dengelenmesinde de değerli bir role sahiptir. Şayet pankreas, dış salgı bezlerini başarılı bir halde üretmeye devam edemez ve böylelikle emilim kâfi bir biçimde gerçekleştirilemezse sindirim sekteye uğrar.
Elbette bu sistemin verimli olarak faaliyet gösterememesi de emilim bozukluğuna sebep olur ve dışkı yeniden batmak yerine suda yüzer bir hâl alır.
Özetle yüzen bir dışkı orta ara görüldüğünde bir sorun teşkil etmese de daima olarak karşılaşıldığında kimi sıhhat sorunlarının habercisi olabilir. Protein, karbonhidrat ve lipidler açısından güçlü ve istikrarlı bir beslenme nizamı oluşturmak, dışkının sağlıklı bir halde dışarı atılmasına büyük oranda yardımcı olur.
Ayrıca arkanıza dönüp dışkınıza bir defa olsun bakarak sifonu çekmek de utanılacak bir durum değildir. Bu noktada şuurlu olmak ve dışkınızı gözlemlemek, çeşitli rahatsızlıkların önlenmesinde ve daha sağlıklı bir ömür sürmenizde epey kıymetlidir.